รวมคําราชาศัพท์หมวดเครือญาติ พร้อมความหมาย มาให้นักเรียนได้ศึกษา ทำรายงานส่งอาจารย์วิชาภาษาไทย
พระบรมวงศานุวงศ์ คือ ญาติของพระเจ้าแผ่นดิน ซึ่งมีพระยศเป็นเจ้า พระบรมวงศานุวงศ์ แบ่งออกเป็นสองชั้นคือ
1.พระบรมวงศ์ หมายถึง วงศ์ใหญ่ คือ บรรดาพระราชโอรสธิดาในพระเจ้าแผ่นดิน หรือพระญาติใกล้ชิด เช่น พ่อ แม่ พี่ น้อง เป็นต้น โดยสามารถแบ่งได้ดังนี้
1.1 สมเด็จพระมหาอุปราช
หมายถึง พระราชวงศ์ที่ทรงกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทาน “อุปราชาภิเษก มีฐานะเป็นองค์รัชทายาทสืบสันตติวงศ์ต่อไป
1.2 สมเด็จพระบรมวงศ์
หมายถึง พระบรมวงศ์ชั้นสูง ทรงสัปตปฏลเศวตฉัตร
1.3 พระราชโอรส-ธิดา
หมายถึง บรรดาพระราชโอรสธิดาในพระมหากษัตริย์ ที่ประสูติพระมเหสีเทวีเจ้าและพระสนม
2.พระอนุวงศ์ หมายถึง วงศ์เล็ก คือ บรรดาพระราชนัดดา พระราชปนัดดา ของพระเจ้าแผ่นดิน โดยสามารถแบ่งได้ดังนี้
2.1 พระราชนัดดา
หมายถึง หลานปู่ หลานตา ของพระมหากษัตริย์ หรือ พระโอรส-ธิดา ของสมเด็จพระมหาอุปราช
2.2 พระราชปนัดดา
หมายถึง เหลนของพระมหากษัตริย์
คําราชาศัพท์หมวดเครือญาติ
1.พระชามาดา หมายถึง ลูกเขย
2.พระสุณิสา หมายถึง ลูกสะใภ้
3.พระราชนัดดา หมายถึง หลานชายหรือหลานสาว
4.พระภาคิไนย หมายถึง หลานที่เป็นลูกของพี่สาวหรือน้องสาว
5.พระภาติยะ หมายถึง หลานที่ลูกของพี่ชาย หรือน้องชาย
6.พระเชษฐภคินี หมายถึง พี่สาว
7.พระอนุชา หมายถึง น้องชาย
8.พระขนิษฐา หมายถึง น้องสาว
9.พระราชโอรสหรือพระเจ้าลูกยาเธอ หมายถึง ลูกชาย
10.พระราชธิดา, พระเจ้าลูกเธอ หมายถึง ลูกสาว
11.พระอัยกา หมายถึง ปู่หรือตา
12.พระอัยยิกา หมายถึง ย่าหรือยาย
13.พระปัยกา หมายถึง ปู่ทวดหรือตาทวด
14.พระปัยยิกา หมายถึง ย่าทวดหรือยายทวด
15.พระมาตุลา หมายถึง ลุงหรือน้าชาย
16.พระมาตุจฉา หมายถึง ป้าหรือน้าหญิง
17.พระสวามีหรือพระภัสดา หมายถึง สามี
18.พระมเหสีหรือพระชายา หมายถึง ภรรยา
19.พระเชษฐา หมายถึง พี่ชาย
20.พระชนกหรือพระราชบิดา หมายถึง พ่อ
21.พระชนนีหรือพระราชมารดา หมายถึง แม่
22.พระสสุระ หมายถึง พ่อสามี
23.พระสัสสุ หมายถึง แม่สามี
24.พระปิตุลา หมายถึง ลุงหรืออาชาย
25.พระปิตุจฉา หมายถึง ป้าหรืออาหญิง
ความรู้เพิ่มเติม
พระภรรยาของเจ้าชาย
มีทั้งหมด 4 ฐานันดร ได้แก่
1.พระวรชายา คือ พระอิสริยศ ของพระภรรยา ในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร ได้แก่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร, พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร
2.พระชายา คือ พระภรรยาของ เจ้าฟ้า และพระองค์เจ้า ซึ่งเป็นเจ้าหญิงมาตั้งแต่กำเนิด เช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าทิพยสัมพันธ์ “พระชายา” ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์
3.ชายา คือ พระภรรยาของหม่อมเจ้า ซึ่งมีกำเนิดเป็นเจ้าเหมือนกัน เช่น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารำไพประภา “ชายา” ในหม่อมเจ้าธานีเศิกสงัด ชุมพล
4.หม่อม คือ คำนำหน้านามสำหรับภรรยาที่เป็นหญิงสามัญชนของเจ้าชาย เช่น หม่อมแจ๊กเควลิน จิตรพงศ์ ณ อยุธยา ในหม่อมเจ้ายาใจ จิตรพงศ์ หม่อมกมลา ยุคล ณ อยุธยาในหม่อมเจ้าชาตรีเฉลิม ยุคล หม่อมอัญวิดา ยุคล ณ อยุธยา ในหม่อมเจ้านวพรรษ์ ยุคล
